 |
Aγγελος Κομνηνάκης |
Η κρίση χρέους δυσκολεύει τις ζωές όλων μας. Θα έλεγε κανείς ότι εκδηλώνονται οι συνέπειες μιας άφρονος πολιτικής ηγεσίας που θυσίασε στην αναπαραγωγή των εξουσιαστικών της προνομίων το μέλλον ενός ολόκληρου λαού.Γλύτωσε από την τιμωρία τους ενόχους και υποθήκευσε το μέλλον των επομένων γενεών. Ως εδώ δύσκολα διαφωνεί κάποιος με τις γενικές αυτές διαπιστώσεις.Είναι όμως δυνατόν να ισχυρισθεί παρόλα αυτά κάποιος, πως ούτε ο καταλογισμός των ευθυνών, ούτε και η αντιμετώπιση της κρίσεως προϋποθέτουν ιδεολογικά χαρακτηριστικά;
H ιδεολογία ως σύνολο αρχών επιχειρεί να κατευθύνει την κοινωνία προς τις αρχές εκείνες οι οποίες συγκροτημένες σε ενιαίο κώδικα επαγγέλλονται πολιτικές λύσεις στα προβλήματα της ανθρώπινης συμβίωσης.
Συνεπώς ισχυρίζομαι πως κάθε ασκούμενη πολιτική η οποία παράγει πολιτικά αποτελέσματα, είτε ευτυχή, είτε καταστροφικά για ένα Τόπο, έχει αναποδράστως ιδεολογικά χαρακτηριστικά, ιδεολογικές κατευθύνσεις. Πού έστρεψε την κοινωνία μας η Ιδεολογία της Μεταπολιτεύσεως; Ή να το πούμε διαφορετικά, ποια ήταν η κυρίαρχη Ιδεολογία κατά τη Μεταπολίτευση;
Πιο συγκεκριμένα στο ζήτημα της νομιμότητος/ατιμωρησίας για την οποίαν σήμερα ακούγονται κραυγές τι κατευθυντήριες γραμμές χάραξε η Μεταπολιτευτική Ελλάδα;
Η απάντηση είναι εύκολη. Η μεταπολίτευση απογείωσε τη χαλαρή ηθική, την ανοχή στην παρανομία, την παραβατικότητα, την εγκληματικότητα. Χλεύασε τα ηθικά πρότυπα, τραγούδησε στα μπουζούκια ονόματα υπουργών Δημοσίας Τάξεως, απομόνωσε την πνευματική εκφορά του εκκλησιαστικού λόγου, ωφέλιμου για τη συνοχή της κοινωνίας και χειροκρότησε τους 15χρονους μαθητές όταν εκσφενδόνιζαν πέτρες κατά αστυνομικών τμημάτων άνευ λόγου και αιτίας.
Αλλά και σε κεντρικό επίπεδο, σε επίπεδο ηγεσίας, πολιτικής καθοδήγησης ποιος ήταν ο ιδεολογικός προσανατολισμός της κοινωνίας;;
Τα δωράκια της διαφθοράς και της συναλλαγής που είχαν νομιμοποιηθεί από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, τα σκάνδαλα εξουσίας, ο ηδονοθηρικός τρόπος ζωής με κάθε τίμημα,η προσκόλληση στην εξουσία με κάθε μέσον και με ζημία της πατρίδος ακόμη.
Με δυο λόγια, στο ζήτημα συνολικά της διαφάνειας, της απονομής δικαιοσύνης και του καταλογισμού των ευθυνών μία ολόκληρη κοινωνία εκπαιδεύτηκε στη χαλαρή στάση, στην ανοχή, στον συμψηφισμό και στη συγκάλυψη. Κατόπιν στη δόλια διαχείριση σκανδάλων και στον αμοιβαίο εκβιασμό για να ξανάρθει πιο στέρεος ο συμψηφισμός.
Η δικαιοσύνη δεν αποτελούσε πια ηθική προτεραιότητα, αλλά ηθική πολυτέλεια, αξίωση μη αναμενόμενη. Όσοι εμάχοντο για δικαιοσύνη, ηθική τάξη και κοινωνική αλήθεια ετίθεντο στο περιθώριο χαρακτηριζόμενοι στην καλλίτερη περίπτωση ρομαντικοί και στη χειρότερη υποκριτές.
Θα έλεγε κανείς με διαυγή ιστορική κρίση πως οι Έλληνες εκείνοι που τον καιρό του 40 είχαν καταληφθεί από την τρέλα του πατριωτισμού, του ηρωισμού, της προσφοράς και της προσωπικής υπέρβασης, στη Μεταπολίτευση είχαν υποκύψει στην τρέλα του ευδαιμονισμού με κάθε κόστος, στο πάθος της άρνησης, της ιδιοτέλειας, του ανταγωνισμού των κεκτημένων, της πάλης όχι των τάξεων απλώς, αλλά των υποομάδων των τάξεων και των ατόμων χωριστά. Σε ένα ανταγωνισμό προϋπόθεση και σκοπός του οποίου ήταν η εξασφάλιση της ήσσονος προσπαθείας , η καταξίωση με πλάγιο τρόπο.
Σε αυτό το κλίμα που κανείς δεν το απέρριπτε ως ανήθικο είχαν όλοι την ευκαιρία να καταξιωθούν ή έστω να ελπίζουν. Η δυναμική της ανήθικης μεταστροφής , της επένδυσης στον πιο κυνικό τυχοδιωκτισμό είχε συμπαρασύρει μεγάλες μάζες του πληθυσμού και όλοι ήταν πλέον βέβαιοι για τη μεγάλη διάρκεια ζωής των νέων ηθών. Αυτός ήταν και ο πυρήνας της περίφημης Αλλαγής του ‘81. Διότι η κοινωνία είχε όντως αλλάξει, είχε ευθυγραμμισθεί με την πολιτική διδασκαλία της Αλλαγής.
Σε αυτό το κλίμα το μόνο που δεν ενδιέφερε κανέναν ήταν η νομιμότητα, το μόνο που δεν κρινόταν ήταν η κοινωνική ηθική, το μόνο που δεν ανησυχούσε επίσης κανένα ήταν η διάρρηξη της συνοχής, η υπονόμευση του εθνικού συμφέροντος.
Άρα είναι σαφές ότι στη Μεταπολίτευση όχι μόνο υπήρξαν πολιτικές με ξεκάθαρο ιδεολογικό πρόσημο, αλλά υπήρξαν και ιδεολογικά κάστρα που γαλούχησαν στην ανηθικότητα τους Έλληνες. Ένας ολόκληρος λαός εθίστηκε στην ατιμωρησία της Αλλαγής, πολιτικής και κοινωνικής Αλλαγής.
Κι όμως τότε δεν αγανακτούσε κανείς. Κανείς τότε δεν έκανε λόγο για την επανάσταση του αυτονόητου, κανείς δε φρόντιζε τότε για το μέλλον.
Από την άλλη μεριά όταν μία κρίση έχει εκδηλωθεί, οφείλεις να την αντιμετωπίσεις. Υποχρεούσαι να κινητοποιήσεις δυνάμεις, αποθέματα και αντοχές που κινούνται και φθάνουν τα όρια της υπάρξεώς σου. Και αυτό είναι το δεύτερο κρίσιμο ζήτημα.
Ποια είναι όμως τα ηθικά αποθέματα τούτης της κοινωνίας; ποιες είναι οι αντοχές της; πόσοι είναι άραγε οι λόγοι που την ενώνουν και πόσο περισσότεροι είναι οι λόγοι που την κάνουν να σπαράσσεται;
Πώς μπορεί μία κοινωνία να αντιδράσει όταν η λοβοτομή αντικαθιστά τη μνήμη, η ιδιοτέλεια τον πατριωτισμό και η πάλη των τάξεων την εθνική ενότητα; Όταν η αποφασιστικότητα και η πεποίθηση εαυτού δίνουν τη θέση τους στην αποδόμηση και τη σύγχυση; Όταν το πνεύμα προσφοράς το αντικαθιστά η άρνηση και τη συμμετοχή η αποχή;
Στον τομέα της αντιμετώπισης μίας εθνικής απειλής, το μόνο γνωστό αντίδοτο παραμένει η εθνική συστράτευση. Όσο όμως και να την επικαλείται κάποιος σήμερα, δεν πρόκειται να πείσει σίγουρα εκείνος, του οποίου ο αντιπατριωτικός λόγος ανασύρει πολύ πρόσφατες οδυνηρές μνήμες. Ο πατριωτισμός δε μπορεί να είναι το κάλυμμα της εξουσίας που καταρρέει.
Δεν είναι αυτός ο σκοπός του πατριωτισμού , εργαλείο για να γατζώνονται στην εξουσία οι λίγοι εξαπατώντας τους πολλούς. Τότε η επίκληση του πατριωτισμού είναι απλώς η ομολογία της παλιανθρωπιάς , ή καλλίτερα το τελευταίο καταφύγιό της όπως έλεγε ο Σάμιουελ Τζόνσον.
Όσοι από τους εξουσιαστές σήμερα τον επικαλούνται δεν πείθουν , διότι μέχρις εχτές τον δαιμονοποιούσαν. Ο πατριωτισμός, η ηθική στάση, το δημόσιο συμφέρον, το πνεύμα της προσφοράς και της χρηστής διοικήσεως δεν είναι σημαίες ευκαιρίας, αλλά ιδεολογικά χαρακτηριστικά. Όπως ιδεολογικά χαρακτηριστικά είναι ο διεθνισμός και η γραφειοκρατία, ο κομματισμός και η πάλη των τάξεων.
Συνεπώς σε καμμία πολιτική διευθέτηση δε λείπει το πρόσημο της ιδεολογικής σφραγίδος.
Όσοι σήμερα έστω και αργά αγανακτούν, θα πρέπει να πάρουν θέση σε αυτά τα 2 ζητήματα. Το πρώτο είναι το ζήτημα της απονομής δικαιοσύνης. Το δεύτερο είναι η πίστη στην εθνική προσπάθεια.
Κι όμως και η Εθνική Διαπαιδαγώγηση και η Δικαιοσύνη ως αίτημα της Ηθικής ήταν στο στόχαστρο της Μεταπολιτευτικής Ιδεολογίας.
Αν επιστρέψουμε σε αυτά για να σωθούμε θα είμαστε φασίστες;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου