Το πραγματικό 21

Του Ρένου Η. Αποστολίδη

Καλά-κακά, μαύρα-άσπρα, με βόλια ή μ' άσπρα ή και με σκέτες πέτρες, κορμιά «θεία» ή κορμιά «χαμένα», άρματωλοί και κλέφτες ή κλέφτες κ λ έ φ τ ε ς ανήλεοι κι αρματωλοί στη δούλεψη και του καταχτητή, για τ' αγαλικι εις βάρος των ραγιάδων, και του όχι μόνο δικού μας δα παρά και τυράννου μας θεριού ΆΑή, ε, όπως θέτε να το πάρετε, να το καταπιήτε, να το χωνέψετε, να το παραδεχτήτε γεγονός ριζιμιό, το 21 πράγματι έγινε βρε παιδιά, και καιρός κάποτε να το δούμε, να τ' αφήσουμε μέσα μας να μας συνιστά χωρίς φτιασίδια και «ψιμύθια», όπως είναι, όποιο είναι - όπως έγινε χωρίς να μας ρωτήση!


Γιατί φοβάμαι πως δεν το τολμάμε ακόμα, κι όλο ξεμακραίνουμε απ' τον αντρισμό του - και τον αντρισμό της ίσιας του παραδοχής: πως έγινε, ναι!


Και με ρέμπελους έγινε, του σκοινιού και του παλουκιοΰ αναμφισβήτητα -όχι σιγά μην ήταν άγιοι κι απείραχτες παρθένες οι Μαντώ κ' οι Μπουμπουλίνες του! έχετε ίδέα; και τ' ήτανε; μισοί άνθρωποι τέτοιες ορμές, τέτοιες φλόγες ασίγαστες ως το θάνατο; Αυτό μας έλειπε, γιατί δε θά βόλευαν διόλου δα τους ηθικολόγους και τις χρηστομάθειες μας, τους άφυλους παππάδες ή κουλτουριάρηδες μας της μόνο παράδοσης-αυτοπαράδοσης σε κάθε λογής επιβήτορές τους! - και με κοτζαμπάσηδες ασφαλώς έγιν' επίσης, πού και το αίμα ρούφαγαν βέβαια του ίδιου λαού, χρόνια καί χρόνια ατέλειωτα πριν και μετά. αλλά κι ασφαλώς αδειάσανε, δε συζητιέται, στέρνες και στέρνες τους με κατοσταριές χιλιάδες χρυσά τάλληρα, τρακόσιες χιλιάδες χρυσά τάλληρα η Μπουμπουλίνα μοναχά, και βέβαια από τα κούρσα (βρε κούρσα! τί άλλο; στα ψέμματα τάχα; της Γουώρνερ Μπρός μήπως ήτανε, της κολλητοπαντέλονης και τόσο ψευτοφιλολογημένης Άγριας τάχα Δύσης της;


Κούρσα κουρσάρων αληθινών, ανήμερων κι αρπάγων ματοβαμμένων, όχι με κραγιόνι!) - και δώσανε και γιους και παλληκάρια και τα κορμιά τους τα ίδια αυτές οι αιματορουφήχτρες οι κοτζαμπάσηδες, και χτες (και αύριο) προσκυνημένοι άλλο τόσο, κ' έλα να το ξηγήσης και να τα συμβιβάσης τουλόγουσου «δάσκαλε» κ' «ιδεολόγε», ή αγκιτάτορα και διαφωτιστή στενέ της κακομοίρας μας και της έσχατης σήμερα κατάντιας και κακομοιριάς μας!


Το που παναπή: πως φυσάει άξαφνα ένας αέρας, ένα μπουρίνι, και θεριεύει μια φωτιά, ξεσηκώνει ένα λαό, φτιάχνει ένα λαό από φρόκαλα, από φρύγανα, από σκουπίδια, από ρεμπεσκέδες και καλοβολεμμένους, μαζί, ανάκατα, και τους βάζει φόκο, τους καίει, τους αφανίζει όλους ψηλά, κατάψηλα, και μες στον καπνό τους αυτού στα ουράνια κι άγγελοι φαντάζουν, και μάρτυρες, κ' ήρωες ολοφλογοι ο καθένας για όλους - και ποιός είσ' εσύ απ' το δωμάτιο, απ' το γραφειάκι σου (που θα τόχες χωρίς αυτά τα φαντάσματα; θάσουν; ή γιουσουφάκι θάσουνα μπρος στα βρακιά κατεβασμένα κάποιου πασά βρε ακόμα;), ποιός είσ' εσύ που ξέρεις τάχα να ξεκρίνης «ιστορικά», «κριτικά», «τεκμηριωμένα» να σε πάρη ο διάολος γαλατερέ της ευμάρειας, τ' είν' ο άγιος και τι ο ήρωας, τι η παρθένα - κι ας έχη κάνει μάτσο γιους και χίλια κρεββάτια μες στις μπρατσέρες της ή στις μαούνες τους τις πυρπολικές! - και τι οι άγγελοι ή οι διάβολοι, που και κατά τη θεολογία ακόμα των ράσων σου ο Πρώτος Άγγελος είν' ο Αρχιδιάβολος, ανόητε του βουτύρου, ο Εωσφόρος ατός του μέ τα δεκατέσσερα κέρατα, και το μεγάλο βγαίνει απ' το Μεγάλο πάντα, το πολύ άπ' το Πολύ, το δυνατό και το καίριο και το ιστορικό απ' το Δυνατό, βρε αδύνατε, κι απ' το Ορμητικό σαν ηφαίστειο, το χωρίς ηθική, το χωρίς ναι-όχι κι όχι-ναί, αλλα μόνο, κι όλο, μονομιάς, ναι-Ναι ανεξήγητα, όχι-Όχι ανατιναχτικά, ιδρύοντας κόσμον άλλον αποφασιστικά, και χωρίς πολλά-πολλά, με μπαταριά, με πράξη, όχι με λόγια του αέρα!..


Αυτό είναι!
Πραγματικό!


Χώνεψε το - κι ας μη χωράη στη «λογική» σου, ας ανατινάζη τη «λογική» σου και την «ηθική» σου και την «ιστορική» σου «ανάλυση» και «κρίση»! Αυτό δεν έγινε από ανάλυση και κρίση, παρά από έκρηξη - δηλαδή από σύντηξη σε άχρονο χρόνο μηδέν - κι από ορμή μια, μοναναπνιάς!


Ασ' τις «αναλύσεις» και τις «προϋποθέσεις»! Υπάρχουν - ναι, ναι ! — κ' οι «προϋποθέσεις» όλες ασφαλώς, οι «αντικειμενικές» - οι «αντικειμενικότατες» κι αναμφισβήτητες -, αλλά το ξέρεις πως οι «προϋποθέσεις» όλες δεν παράγουν καθαυτές τίποτα, όπως μια χαρά μπορείς να κάθεσαι και πάνω σε βαρέλι μπαρούτι ή και πυρηνική βόμβα και να παίρνης τό καφεδάκι σου. Αλλά εξαρτάται, ε;.. Από κάτι άλλο, διάβολε, εξαρτάται!


Έ, γι' αυτό το άλλο πρόκειται - όταν για Ιστορία, όπως αποδείχτηκε και ξετυλίχτηκε, ήταν ο σπινθήρας κ' η πυροδότηση!..


Εμ τι να καθόμαστε να λέμε δηλαδή; Άχρηστα λόγια, με τ' αριθμητάκια στα χέρια και τους «λογικούς» λογαριασμούς στ' άδειο μυαλό; Φυσικά υπήρχαν και οι «προϋποθέσεις» - 'ολες οι «αντικειμενικές» και «ιστορικές» και «διαλεκτικές προϋποθέσεις», σοφούλιακες μου! Αλλά για σκεφτήτε: τ ο ί δ ι ο λ έ μ ε ! Όταν λέμε το πρώτο εμπορικό ναυτικό στη Μεσόγειο ήταν αυτών των ελλήνων ραγιάδων πριν το 21 - και τούτο βγαίνει απ' τα ναυτικά αρχεία της Βενετίας και της Μασσαλίας [που λαμπρά μελέτησε, κ' έκαν' ευσυνείδητη δουλειά τεκμηρίωσης ιστορικής πράγματι ο κομμουνάρος (δεν τον λέω «κομμουνιστή» γιατί θάταν λίγο) Σεραφείμ Μάξιμος* λογουχάρη] - κι όταν λέμε πως άνθιζε η ζωή και τ' όλο «εποικοδόμημα» του βίου στις Λιβαδιές και στα Γιάννενα, στις Τροπολιτσές καί στις Πάτρες κι όπου άλλου - που πράγματι άνθιζε και κάρπιζε καί θρασομανούσε ακράτητα - και το ίδιο στα νησιά τα πλούσια, και στα Ναύπλια, κι έδώ κι εκεί και παντού, και πώς ο Τούρκος είχε στην ουσία καταπνιγή απ' την ακατάσχετη, την πυρετική δραστηριότητα του Ρωμιού, είχε πολιτισμικά υπερβληθή, κ' οι δούλοι τόποι άνθιζαν, απ' τους ραγιάδες βαθιά σκαμμένοι, ανωργωμένοι όλοι, δουλεμμένοι να δίνουν το ύπατο, το μέγιστο, και τα περβόλια δεν έσωναν, και τα δέντρα κάρπιζαν όλο και βαρύτερα, κ' οι πεζοΰλες όλο και σκαρφάλωναν στις ράχες και στα καταράχια - π' ακόμα τις βρίσκεις αυτού καταθαμμένες απ' τη «λευτεριά» και την υστερνή μας «ανάπτυξη», μη μας βασκαθούνε! - και τα κορμιά το ίδιο, και στη στεριά και στη θάλασσα, και στό εμπόριο και στι κούρσο και στα γράμματα και στ' άρματα, και το Κρυφό Σκολειό δούλευε σε βάθος, κ'οι σοφοί - όσο μετρημένοι - αλώνιζαν και τό μέσα του Τόπου και το έξω της γνώμης σ' όλη τήν Ευρώπη, κ' οι Ζωσιμάδες σώριαζαν και μοίραζαν βιβλία τα πλούτη τ' άσωτα, και στήριζαν όποιον ικανό, όποιον με καρδιά και φλόγα,.. ε, όλ' αυτά δηλαδή τ ι ά λ λ ο ε ί ν α ι α π ό δ ύ ν α μ η ζ ω ή ς, γόμωση που συσσωρεύεται, ζυμώνεται, ωριμάζει, φτάνει;.. Έ, δε θα εκραγεί;... Τόσο θα λείψη τάχα κι ε ελάχιστος σπινθήρας;..


Και που φυσικά δεν έλειψε!
Άρα: Τό ίδιο λέμε - όπως κι αν το πούμε!


Γι' αυτό μη βρίζουμε και στενοκαρδίζουμε-στενακαρδιζόμαστε για τόσο ριζιμιό λιθάρι-γεγονός της όλης υπόστασης μας.


Γιατί βρίζουμε, πολλές φορές, με τις «διυλιστικές» ψευτοαναλύσεις μας -και τις τάχα αποκαλύψεις μας. Όλα μέσα κει, και τα μέν και τα δέ! Αναμφισβήτητα και τούτα και κείνα! Και δέ βολεύουν, ασφαλώς, ούτε τον παππά ούτε τον ηθικολόγο ούτε τον «ιδεολόγο», όποιας «ιδεολογίας», πότε τα μεν και πότε τα δέ! Αλλ' αυτό είναι κ' η κατάντια μας ίσα-ίσα, για σκεφτήτε: ότι γυρεύουμε να βολευτούμε με το 21, να βολέψουμε τις ιδεούλες μας και τις θεσούλες μας, αυτές ή εκείνες! Γυρεύουμε δηλαδή να το βολέψουμε στα μέτρα μας, να το συγυρίσουμε!


Είναι σα να γυρεύης να βάλης σε «ηθικό κανόνα» το ένστικτο που σε γέννησε!


Αμ δε σε γέννησε «ηθικά». Σε γέννησε, απλώς! Δε σε ρώτησε, δε σκέφτηκε, δεν τόθελε καν! Σε γέννησε! Έκαν' έρωτα, για λογαριασμό του, από δικό του πάθος, από δικιά του μέθη και δίνη και Διόνυσο - και μετά βρέθηκες έσύ να γεννιέσαι!.. Τι «ηθική», ποιά «ηθική»; Τι «σκοπός», ποιός «σκοπός»; Ποιές «ιδέες» και «πρόβαση ιδεών μες στον κόσμο», που το θέλει ο σοφός; Ούτε ιδέες ούτε τίποτα! Φύση πραγμάτων -να! Τούτο μόνο παράγει πράγματα.


Και το 21 είναι πραγματικό στη ρίζα μας - και για τούτο δε χωράει στα μέτρα όλων των «αποστασιοποιήσεων» μας απ' όλα τα πράγματα πια, τα όντως πράγματα!


Ακούω, πολλές φορές, το μακρύ το κοντό του καθενός «αναλυτού», «ιστορικού», «διαλεκτικού» ή αντιδιαλεκτικού, «επαναστάτη» τάχα ή «αντιδραστικού» (κατά τον αντίστοιχο του ψευτοεπαναστάτη).. Λόγια, λόγια, λόγια! Και πόσα και σωστά ανάμεσα τους - και πόσα κι άδικα, και πόσα και τραγικά έξω τής ουσίας του έρμου τού 21 !„ Και θάθελα νά τους έλεγα, περίπου: "Όλοι έχετε εν μέρει δίκιο. Μόνο: Δ ε ν τ ο ε ν ώ ν ο υ μ ε; Με καλή καρδιά, και τίμια Ολοι προς όλους, δεν το ενώνουμε - σα να ξανάβραμε, ή να μας ξανάβρε άξαφνα, από μέσα μας, εκείνο πού απ' όλες τις αθλιότητες μας παραταύτα τότε κατάφερε να μας κρωτοσυντήξει, να μας πρωτοσυστήση; Πώς έτσι το χάσαμε, βρέ παιδιά;


Έγώ που σας το λέω δεν είμαι «πατριώτη;» όσο εσείς, ένας-ένας όπως το νιώθετε και το διεκδικείτε χωριστά κι άλληλοαντιθετικά σας. Αλλά πώς έτσι λοιπόν το χάσαμε, το χάσατε;,. Δεν το ξαναβρίσκουμε, να μας ξανασυντήξη πάλι ξαφνικά από μέσα μας, και να μην αναγνωρίζονμε πια ούτε τους εαυτούς μας, «αγγέλους» εκεί ψηλά, «ήρωες» πράγματι «για όλους», «παρθένες» όλες. «κορίτσια» όλοι;.. Τόσο «δύσκολο» είναι; Τόσο «αδύνατο» πια;.. Τόσο χαμένοι;..


Ε, με συχωράτε, φίλοι!.. Γράψτε «λάθος»!.. «Συναισθηματισμοί τώρα - για κάτι που δεν ξαναγυρνάει..»


Ναι;.. Έτσι λέτε;
Εύχομαι να μην ξέρετε τι λέτε!..