Στήριξη Ομπάμα στην Ελλάδα... με ανταλλάγματα

Από τον Αλέξανδρο Στεφανόπουλο

Την Πέμπτη 8 Αυγούστου (2013) λίγο μετά το μεσημέρι ο Αμερικανός πρόεδρος Barack Obama θα υποδεχθεί στον Λευκό Οίκο τον Έλληνα πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά ύστερα από επίσημη πρόσκληση του. Τον έλληνα πρωθυπουργό θα συνοδεύουν οι Χρ. Λαζαρίδης, Στ. Παπασταύρου, Γ. Μουρούτης και ο διπλωματικός του σύμβουλος κ. Βασιλόπουλος. Οι δυο ηγέτες, Αντώνης Σαμαράς και Barack Obama θα συζητήσουν και θα ανταλλάξουν απόψεις για τα εξής θέματα σύμφωνα και με την επίσημη ανακοίνωση που έχει εκδοθεί ήδη από την Αμερικανική πλευρά από τις 11 Ιουλίου για τα εξής ζητήματα:

1. Για την διεθνή οικονομική κρίση που μαστίζει τις ανεπτυγμένες χώρες της δύσης και φυσικά για την κατάσταση στην Ελλάδα που έχει δημιουργηθεί απόρροια και συνέπεια αυτής.

2. Περιφερειακά ζητήματα που αφορούν τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής μεσογείου συνάρτηση του ρόλου που μπορεί (ή καλείται ) να διαδραματίσει η Ελλάδα

3. Διμερή ζητήματα που αφορούν τις σχέσεις και την συνεργασία των δυο χωρών σε επιμέρους τομείς.

Τώρα, πίσω από τις κλειστές πόρτες στο Οβάλ γραφείο ο Αμερικανός πρόεδρος και οι επιτελείς του έχουν προετοιμάσει μια πολύ καλά ενημερωμένη τοποθέτηση στα επιμέρους ζητήματα και με την κατάλληλη διπλωματική γλώσσα αλλά και διακριτική προσοχή αυτό που θα θέσουν ως πρώτο βασικό και κυρίαρχο θέμα, ανεξαρτήτως από του τι θα ειπωθεί δημοσίως μετά στις ξεχωριστές δηλώσεις (ή ανακοινώσεις ) που θα γίνουν είναι το ζήτημα του Κυπριακό.

Το θέμα ανεβαίνει ψηλά στην αντζέντα του ενδιαφέροντος των Αμερικανών και τούτο λόγω των σοβαρών ενεργειακών κοιτασμάτων αποθεματικού χαρακτήρα που έχουν αναδείξει ήδη οι κοινές γεωτρήσεις Ισραήλ και Κύπρου τις οποίες διεξάγει αμερικανικών συμφερόντων εταιρεία, στον οικόπεδο 12. Ανεξαρτήτως των αντιρρήσεων που προβάλει η Άγκυρα η Ουάσιγκτον έχει αποφασίσει να δρομολογήσει, αν όχι την επίλυση του ζητήματος ειρηνικής συνύπαρξης των δυο κοινοτήτων, τουλάχιστον την (συν) εταιρική διευθέτηση του ζητήματος της (συν) εκμετάλλευσης-των ενεργειακών κοιτασμάτων- χωρίς να παραθεωρήσουν τον παράγοντα Τουρκία αλλά ούτε και να υποστηρίξουν τις παράλογες απαιτήσεις τις Άγκυρας και του κ. Ερντογάν. Μάλιστα τα τελευταία 24ωρααυξήθηκαν οι πιέσεις του διαμεσολαβητή των Η.Ε. κ. Αλεξάντερ Ντάουνερ προς τον Κύπριο πρόεδρο κ. Αναστασιάδη για επίσπευση και αναθέρμανση των συνομιλιών. Φυσικά ως γνωστών η Κύπρος σε αυτή την φάση που βρίσκεται τις οικονομικής αδυναμίας και της παράλυσης της κυπριακής οικονομίας δεν επιθυμεί σε καμία περίπτωση τώρα που είναι ευάλωτη οικονομικά και πολιτικά να προχωρήσει τις συνομιλίες για ευνόητους και απολύτως κατανοητούς πολιτικούς και διπλωματικούς λόγους. Δεν έχει την άνεση και την ευχέρεια έστω και τακτικών ελιγμών πόσο μάλλον αποφάσεων στρατηγικής και ιστορικής σημασίας για την τύχη του νησιού.

Σύμφωνα μάλιστα με έκτακτη ανταπόκριση και ανάλυση του ΕλληνοΑμερικάνικου πρακτορείου (Greekamericannewsagency) ο Αμερικανός πρόεδρος, είναι αποφασισμένος στο χρονικό περιθώριο της θητείας του αυτό το ζήτημα να έχει ουσιαστική πρόοδο και θέλοντας να διαμηνύσει και προς τις δυο πλευρές (Λευκωσία και Άγκυρα) την απόφαση του να βρεθεί τρόπος να ξεμπλοκάρει η υπόθεση χωρίς ωστόσο να αφήνει έξω από το παιχνίδι, των τεράστιων είναι η αλήθεια οικονομικών συμφερόντων που διακυβεύονται στην ευρύτερη περιοχή με τον νέο ενεργειακό χάρτη κοιτασμάτων και αποθεμάτων φυσικών πόρων που διαμορφώνεται για τα επόμενα χρόνια, την Τουρκία και τον κρατίδιο δορυφόρο της, στέλνει σε Κύπρο , Β. Κύπρο και Άγκυρα τον υπουργό εξωτερικών John Kerry το προσεχές Φθινόπωρο για διμερείς επαφές (δηλαδή πιέσεις) και συνομιλίες. Εννοείται ότι σε αυτή την ενότητα της συζήτησης θα γίνει και μικρή αναφορά στην πορεία των ΕλληνοΤουρκικών σχέσεων όπου θα επαναληφθούν οι γνωστές θέσεις ένθεν κακείθεν.

Μάλιστα για το ίδιο θέμα(το Κυπριακό) αλλά και για το ζήτημα των Σκοπίων ο έλληνας πρωθυπουργός την επομένη ημέρα Παρασκευή 9 Αυγούστου στις πέντε το απόγευμα θα έχει συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ κ. Bun Ki Moon στην Νέα Υόρκη ενώ νωρίτερα της ίδιας ημέρας γύρω στη μία το μεσημέρι θα παρακαθίσει γεύμα Αμερικανών και ΕλληνοΑμερικανών επιχειρηματιών προς τιμήν του.

Κατά τα άλλα ο Αμερικανός πρόεδρος, Barack Obam σε ότι αφορά τα ζητήματα της οικονομικής κρίσης που μαστίζει ειδικά την Ελλάδα, ο λαός τις οποίας υποφέρει εδώ και μια πενταετία από τα δεινά που έχει επισωρεύσει η κρίση αλλά και τα εγκληματικά λάθη του παρελθόντος, θα εκθειάσει τις θυσίες του Ελληνικού λαού εκφράζοντας την συμπάθεια και την υποστήριξη του αποδίδοντας και «εύσημα» στις προσπάθειες των Ελλήνων για τις θυσίες που έχουν υποβληθεί όλο αυτό το διάστημα. Με όσα όμως θα πει, στηρίζοντας και τις επιλογές του Αντώνη Σαμαρά(και των δυο προηγούμενων κυβερνήσεων) για σταθερή προσήλωση όχι μόνο στις δημοσιονομικού χαρακτήρα αλλαγές αλλά κυρίως τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που επιχειρούνται στο ελληνικό δημόσιο , θα στείλει ένα σαφές και ξεκάθαρο μήνυμα προς το Βερολίνο την κυρία Μέρκελ και τον κ. Σόϊμπλε. Ο κ. Obama θα υποστηρίξει πως η πολιτική της αυστηρής και σκληρής λιτότητας πρέπει πια να δώσει την θέση της στην πολιτική της ανάπτυξης και των επενδύσεων ώστε να ανοίξει και πάλι ο δρόμος για την πραγματική οικονομία. Πολιτική που ο ίδιος έχει εφαρμόσει στα χρόνια της δικής του θητείας η οποία επίσης συνέπεσε με την περίοδο που εκδηλώθηκε η μεγάλη διεθνής οικονομικής κρίση. Η Ουάσιγκτον είναι σαφές και για άλλους πολύ συγκεκριμένους λόγους πως με την πρόσκληση στον Αντώνη Σαμαρά, αλλά και την υποστήριξη της Ελλάδος στο πρόσωπο του σημερινού πρωθυπουργού, θέλει να στείλει ένα πολλαπλών χρήσεων σαφές αλλά πολύ ξεκάθαρο μήνυμα προς το Βερολίνο, καθώς αυτή την περίοδο που φαίνεται να αναδιατάσσεται ο χάρτης των σφαιρών επιρροής και να ξανά μοιράζεται η τράπουλα με την Γερμανία να αναδεικνύεται σε έναν όχι απλά ισχυρό αλλά ένα πανίσχυρο παίκτη στην περιοχή κινδυνεύοντας να μετατρέψει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα σε Γερμανικό προτεκτοράτο, δεν πρόκειται να αφήσει την Ελλάδα να περάσει σε άλλη σφαίρα επιρροής.

Το τρίτο μεγάλο ζήτημα που θα αφιερώσουν χρόνο οι δυο ηγέτες στα 50 περίπου λεπτά που θα βρεθούν face to face είναι ο ρόλος της Ελλάδας στις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Νέας Μέσης Ανατολής, ο χάρτης της οποίας έχει αρχίσει να ξανά σχεδιάζεται. Από το 2001 με την εισβολή στο Ιράκ και το Αφγανιστάν και την συνέχεια των εξελίξεων που είδαμε από τα τέλη του 2010 και τις αρχές του 2011 στην Υμένη και στην Αφρικανικές δημοκρατίες που ισλαμοκρατούνται την Αίγυπτο την Λιβύη την Συρία και τώρα πάλι την Αίγυπτο. Προθάλαμος και προπομπός αυτών που θα συμφωνήσουν οι κ. Σαμαράς και Obama ήταν η συνάντηση στις 30 Ιουλίου του Έλληνα υπουργού Εθ. Άμυνας κ. Αβραμόπουλου με τον ομόλογο του κ. Τσάκ Χέϊκελ. Οι ΗΠΑ εκτός από τις διευκολύνσεις που παρέχει στην βάση της Σούδας στην Κρήτη ζητούν και περαιτέρω, ανάμειξη αλλά όχι πολεμική εμπλοκή της Ελλάδας καθώς πάγια και σταθερή στρατηγική επιλογή της χώρας είναι να παρέχει μόνον υλικοτεχνική υποδομή και έμψυχο υλικό στην αντιμετώπιση ανθρωπιστικών κρίσεων. Την ίδια απόφαση θα επαναλάβει και ο Αντώνης Σαμαράς στα αιτήματα που ήδη επίσημα διατυπώθηκαν προς τον Δ. Αβραμόπουλο. Ως αντάλλαγμα σε αυτή την υποστήριξη , εν όψει πολύ σοβαρών εξελίξεων και ανακατανομής εδαφών στην περιοχή οι αμερικανοί προσφέρουν (δωρίζουν) εξοπλισμούς σε τάνκ και άλλα οπλικά συστήματα, παρωχημένων όμως επιχειρησιακών δυνατοτήτων και με τεράστια έξοδα συντήρησης και ανανέωσης τους. Μάλιστα μόνο για τα τάνκ(τα οποία ακόμα δεν έχουν παραληφθεί από υπουργίας Π. Παναγιωτόπουλου διότι ακόμα αναζητούνται έλληνες εθελοντές εφοπλιστές για την μεταφορά τους) το κόστος ξεπερνά τα 500.000.000$.

Τέλος αναλόγως των εσωτερικών πολιτικών εξελίξεων στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο που αναμένεται να είναι «καυτός» λόγω νέας κρίσιμης αξιολόγησης της τρόίκας και του ΔΝΤ, πρόγευση των οποίων έλαβε η ελληνική κυβέρνηση προ ημερών, θα επαναπροσδιοριστεί και θα καθορισθεί αν τελικά θα ξανά μεταβεί για δεύτερη φορά στις ΗΠΑ στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ή θα αφήσει αυτό το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ για τον Οκτώβριο(πάντα αναλόγως εσωτερικών εξελίξεων και απρόοπτων ή απροσδόκητων γεγονότων) όπως του έχουν εισηγηθεί συνεργάτες και φίλοι του από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού προκειμένου να λάβει μέρος σε δείπνο επιχειρηματιών υποψήφιων επενδυτών στην Ελλάδα.

Πρόσκληση Σαμαρά για επενδύσεις στην Ελλάδα

Μαραθώνιο συναντήσεων με μια σειρά συνομιλητές διεθνούς κύρους προκειμένου να αλλάξει η εικόνα της Ελλάδας είχε χθες πρώτη ημέρα του επίσημου προγράμματος του ο Έλληνας πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Συγκριμένα ξεχωριστές και τετ α τετ πολύωρες συναντήσεις είχε με το επιτελείο της Washington Post, με διευθυντικά στελέχη του Ινστιτούτου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών της Washington (CSIS), καθώς και συνάντηση με στελέχη διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στην Νέα Υόρκη, όπου μετέβη για λίγες ώρες.

Ο κύριος Σαμαράς καθώς και οι στενοί συνεργάτες του είχαν την δυνατότητα να εξηγήσουν και να αναλύσουν στους συνομιλητές τους τις δυσκολίες αλλά και τις προόδους που έχουν γίνει στο διάστημα διακυβέρνησης της χώρας μετά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου 2013. Εξήγησε με κάθε λεπτομέρεια αλλά και απάντησε σε δύσκολες ερωτήσεις για την αλλαγή της διεθνούς εικόνας της χώρας, δίνοντας έμφαση στο δύσκολο έργο, στις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες για αλλαγή του κράτους που κάνει η κυβέρνηση. Ο έλληνας πρωθυπουργός επεδίωξε στην συνάντηση που είχε χθες το πρωί με τους επικεφαλής της έγκυρης αμερικανικής εφημερίδας Washington Post, να αλλάξει την εικόνα της Ελλάδας δίνοντας έμφαση στο γεγονός ότι η χώρα αλλάζει και δημιουργείται ένα ασφαλές οικονομικό περιβάλλον. Αυτήν την εικόνα ο Αντώνης Σαμαράς θα παρουσιάσει και στα υπόλοιπα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης (New York Times και δίκτυο Bloomberg), με τα οποία θα συναντηθεί την Παρασκευή στην Νέα Υόρκη.

Την σημασία της Ελλάδας ως στρατηγικός και συμμαχικός εταίρος των Ηνωμένων Πολιτειών επαναβεβαίωσε ο έλληνας πρωθυπουργός στην συνάντηση που είχε (χθες το μεσημέρι) με ανώτερα στελέχη του Ινστιτούτου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών (CSIS), ένα από τα ισχυρότερα Think-tanksτης Ουάσινγκτον. Η συνάντηση με το συγκριμένο thinktank μόνο τυχαία δεν μπορεί να θεωρηθεί -τουναντίον- καθώς είναι ο φορέας που εισηγείται εδώ και δεκαετίες τις βασικές πολιτικές στα κέντρα εξουσίας και διοίκησης των ΗΠΑ (Λευκό Οίκο, Γερουσία, State Department). Ο κ. Σαμαράς εν όψει των ιστορικών γεωπολιτικών αλλαγών που επίκεινται στην Ανατολική Μεσόγειο εξήγησε κ ανέλυσε το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η χώρα σε όλα τα επίπεδα ως αναβαθμισμένος στρατηγικός στοχευμένα επιλεγμένος εταίρος στην περιοχή δεδομένων των εξελίξεων που θα επιφέρουν αλλαγές που είναι δυνατόν να επηρεάσουν καθοριστικά και την Ελλάδα αλλά και το τρίγωνα Κύπρο Ισραήλ Κρήτη(Ελλάδα) λόγω των ενεργειακών κοιτασμάτων.

Στην ολιγόωρη μετάβασή του στην Νέα Υόρκη το απόγευμα συναντήθηκε με εκπροσώπους από διεθνή περίπου 20 HedgeFunds, -οι οικονομικές δυνατότητες των οποίων ξεπερνούν το ένα τρις- στους οποίους εξήγησε τα νέα δεδομένα της χώρας για επενδύσεις, καθώς και το νέο νομοθετικό πλαίσιο που διασφαλίζει τις νέες επενδύσεις, τις διευκολύνσεις που θα δοθούν σε επενδύσεις στρατηγικής σημασίας (πχ εκμετάλλευση ενεργειακών κοιτασμάτων).

Σήμερα Πέμπτη στις τρεις παρά πέντε τ.ω. -21:55 ώρα Ελλάδος- ο Αντώνης Σαμαράς θα συναντηθεί στον Λευκό Οίκο με τον Barack Obama, παρουσία του υπουργού Οικονομίας Jack Lew, της Susan Rice, σύμβουλο εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου και την Caroline Atkinson, σύμβουλο για θέματα διεθνούς οικονομίας.

Η συνάντηση αναμένεται να διαρκέσει περίπου μια ώρα με την οικονομία να βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας των δυο ανδρών. Η παρουσία του οικονομικού επιτελείου του προέδρου Ομπάμα στην συνάντηση με τον Αντώνη Σαμαρά είναι ενδεικτικό της σημασίας που δίνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην οικονομία μιας συμμαχικής χώρας που έχει εισέλθει στην διαδικασία των δύσκολων μεταρρυθμίσεων -εν μέσω βαθειάς κρίσης- ακολουθώντας την συνταγή της αυστηρής και εξοντωτικής λιτότητας, μια πολιτική την οποία έχει επιβάλει το Βερολίνο και στην οποία είναι αντίθετες οι Ηνωμένες Πολιτείες. Από την συνάντηση Ομπάμα Σαμαρά αναμένεται να προκύψει όχι μόνον σύμπτωση αλλά και ταύτιση απόψεων μεταξύ Ουάσινγκτον και Αθήνας στα ζητήματα οικονομίας και δη στους τρόπους καταπολέμησης της κρίσης. Δηλαδή έμφαση στην ανάπτυξη, επενδύσεις και φυσικά μείωση της ανεργίας, σε αντίθεση με την σκληρή απάνθρωπη εξοντωτική πολιτική λιτότητας του Βερολίνου. Από την συνάντηση αυτή που ήδη κάνει και αμερικανούς αναλυτές να μιλούν για ιστορικής σημασίας συνάντηση μετά την αναβάθμιση της από τον ίδιο τον αμερικανό πρόεδρο, ενώ ο έλληνας πρωθυπουργός θα εξέλθει ιδιαίτερα ενισχυμένος από την αμερικανική στήριξη εν όψει του δύσκολου φθινοπώρου που έρχεται. Ενίσχυση που θπρέπει να κεφαλαιοποιήσει το αμέσως προσεχές διάστημα.

Νωρίτερα της συνάντησης στον Λευκό Οίκο, ο Αντώνης Σαμαράς θα συναντηθεί στο State Department με τον υπουργό των εξωτερικών John Kerry, ο οποίος θα παραθέσει γεύμα προς τιμή του έλληνα πρωθυπουργού και των συνεργατών του. Το γεύμα εργασίας αποτελεί την συνέχεια της συνάντησης με τον Δημήτρη Αβραμόπουλο στις 30 Ιουλίου Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του State Department ο υπουργός των εξωτερικών θα αναφερθεί στην συνεργασία των δυο χώρων, στην συμμαχική σχέση, αλλά και θα εκφράσει την στήριξη του στην μεταρρυθμιστική προσπάθεια που κάνει η κυβέρνηση.

Τα θέματα άμεσου ελληνικού ενδιαφέροντος με πρώτο το κυπριακό που διακαώς οι ΗΠΑ θέλουν να υπάρξει μια κινητικότητα προς την κατεύθυνση της διευθέτησης, (που πολιτικά και οικονομικά συνδέεται άμεσα με συνεκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων του τριγώνου Κύπρου-Ισραήλ-Κρήτης), φυσικά τα ελληνοτουρκικά και το ζήτημα της ονομασίας της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας Μακεδονίας είναι τα ζητήματα στην ατζέντα των συνομιλιών Σαμαρά-Kerry. Ιδιαίτερη με βαρύνουσα σημασία αναφορά αναμένεται σύμφωνα με πηγές να γίνει και στις εξελίξεις στην Μέση Ανατολή. Η ελληνική πλευρά θέλει να πείσει τους αμερικανούς συνομιλητές της ότι αποτελεί έναν πυλώνα σταθερότητας στο ασταθές περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής.

Ο κ. Σαμαράς, μετά την συνάντηση στον Λευκό οίκο ολοκληρώνει την επίσκεψή του στην αμερικανική πρωτεύουσα, από όπου θα μεταβεί με το πρωθυπουργικό αεροσκάφος στην Νέα Υόρκη για την συνέχεια του προγράμματός του, με συναντήσεις με τον ΓΓ του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, Ban Ki Moon, τον επικεφαλής του American Jewish Committee, David Harris, τον αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο, τον δήμαρχο της Νέας Υόρκης, Michael Bloomberg, τους αλληνομαερικανούς επιχειρηματίες στο γεύμα που θα παρατεθεί στο Metropolitan Clubτης Νέας Υόρκης.