Μέχρι σήμερα έχει αναδείξει 44 νομπελίστες και 8 προέδρους των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ οι περισσότεροι επιστήμονες και αρχηγοί κρατών έχουν φοιτήσει σε αυτό.
Το να αριστεύεις σε οποιοδήποτε πανεπιστήμιο είναι σίγουρα δύσκολο, αλλά το να αριστεύεις στο καλύτερο πανεπιστήμιο του κόσμου είναι κάτι που αξίζει ιδιαίτερης αναφοράς. Ο λόγος για τέσσερις από τους δεκάδες Ελληνες φοιτητές, οι οποίοι κατά καιρούς έχουν περάσει τις πύλες του κορυφαίου αμερικανικού ιδρύματος και περιγράφουν τη ζωή και τον σπουδαστικό βίο στο μεγαλύτερο πανεπιστήμιο του κόσμου, το Χάρβαρντ των ΗΠΑ. Εκεί που μπορεί να πας σινεμά με τον γιο ενός πρωθυπουργού ή να κεράσεις ένα χάμπουργκερ την κόρη ενός δισεκατομμυριούχου.
Σε μια εποχή γενικής απογοήτευσης και απελπισίας θέλοντας να αποδείξουμε ότι οι Ελληνες μπορούμε να καταφέρουμε πολλά αν θέλουμε, ψαξαμε και βρήκαμε τρεις αριστούχους μεταπτυχιακούς και μία προπτυχιακή φοιτήτρια που διακρίνονται στο καλύτερο πανεπιστήμιο του κόσμου. Ιδρύθηκε στη Βοστώνη το 1636 και μέχρι σήμερα έχει αναδείξει σαράντα τέσσερις νομπελίστες, οκτώ προέδρους των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ οι περισσότεροι επιστήμονες και αρχηγοί κρατών έχουν φοιτήσει σε αυτό.
Το πανεπιστήμιο καταλαμβάνει επιφάνεια ίση με έναν μικρό ελληνικό δήμο, ενώ μόνον οι βιβλιοθήκες του ξεπερνούν τα 56 κτίρια και φιλοξενούν περισσότερα από 16 εκατομμύρια βιβλία, μεταξύ των οποίων και σωζόμενα αρχαιοελληνικά συγγράμματα.
Αναμφίβολα μιλάμε για την μεγαλύτερη ακαδημαϊκή βιβλιοθήκη ενός ιδιωτικού ιδρύματος που με 2.100 τακτικούς καθηγητές και 10.000 επιστημονικούς συνεργάτες διδάσκει περίπου 6.700 προπτυχιακούς φοιτητές και 14.500 μεταπτυχιακούς φοιτητές και επαγγελματίες. Σε αυτή την ιστορική, σύγχρ
ρονη πυραμίδα της γνώσης οι τέσσερις Ελληνες φοιτητές μάς εξηγούν τι είναι αυτό που κάνει το Χάρβαρντ να ξεχωρίζει και ποια είναι η κινητήρια δύναμη που τους παρακινεί στην υπεραπόδοση, όταν όλο και περισσότεροι νέοι εγκαταλείπουν τη χώρα για να διευρύνουν τον γνωστικό ορίζοντά τους.Σταμάτης Χατζηδάκης
«Σε παροτρύνουν να εκφράζεσαι ελεύθερα»«Η φιλοσοφία του Χάρβαρντ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το ελληνικό πνεύμα, πράγμα που δεν συμβαίνει στη χώρα μας, αφού δυστυχώς έχουμε διακόψει σχεδόν κάθε δεσμό με το ένδοξο παρελθόν μας. Είναι χαρακτηριστικό ότι αρχαιοελληνικοί κίονες και παράθυρα με βιτρό τις εικόνες αρχαίων Ελλήνων βρίσκονται στα πιο σημαντικά κτίρια του πανεπιστήμιου» λέει στην «Espresso της Κυριακής» ο Σταμάτης Χατζηδάκης, πτυχιούχος ηλεκτρονικός μηχανικός, μεταπτυχιακός MSc στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και αριστούχος του Χάρβαρντ στην Περιβαλλοντική Οικονομική.
«Η μέθοδος διδασκαλίας είναι μια παραλλαγή της μαιευτικής, δηλαδή της μεθόδου που ακολουθούσε για να διδάσκει τους μαθητές του ο Σωκράτης. Στο Χάρβαρντ “κουρδίζουν” το μυαλό σου, σου ανοίγουν τους ορίζοντες και σε παροτρύνουν να εκφράζεσαι εντελώς ελεύθερα. Σε μυούν στη χαρά της ανακάλυψης και της κριτικής σκέψης, ενώ παράλληλα σου διδάσκουν την υπευθυνότητα και την ανάληψη της ευθύνης για τις προσωπικές πράξεις» προσθέτει. Η παρακολούθηση των παραδόσεων είναι υποχρεωτική, μας εξηγεί ο κ. Χατζηδάκης «αλλά το μάθημα γίνεται διαδραστικά και με έναν ευχάριστο τρόπο που να ωθεί την ομαδική συνεργασία χωρίς να μειώνει τη δυνατότητα να δουλεύεις ανεξάρτητα, να δημιουργείς προκλήσεις και να ηγείσαι. Σε βάζει σε ένα τέτοιο πρόγραμμα, ώστε φεύγοντας από το πανεπιστήμιο να μπορείς να ανανεώνεις τη γνώση σου, να καταλαβαίνεις καλύτερα και να εργάζεσαι αποτελεσμ
ατικότερα σε όλη τη ζωή σου».Οπως υποστηρίζουν οι φοιτητές του Χάρβαρντ, όλη η γνώση και η αλήθεια (όσο δυσάρεστη και αν είναι) αποκαλύπτονται στους σπουδαστές με τον πιο ωμό τρόπο. «Ο,τι σου λένε είναι ακριβώς έτσι και, επειδή η γνώση μπορεί να γίνει το ξυράφι στα χέρια ενός μικρού παιδιού, γι’ αυτό παράλληλα προσπαθούν να μεταδώσουν και τις απαραίτητες αξίες στους φοιτητές. Δεν εκπαιδεύεσαι απλώς, αλλά μορφώνεσαι. Βέβαια, εξαρτάται και από τον χαρακτήρα σου. Η αξιοκρατία, η ίση και δίκαιη μεταχείριση, το θαυμάσιο φυσικό, αξιακό και κοινωνικό περιβάλλον και η αναβίωση του αρχαιοελληνικού ιδεώδους αποτελούν τα στοιχεία που σε κάνουν να τα δίνεις όλα» σχολιάζει.
Είναι κοινό μυστικό πως όσοι πέρασαν από το Χάρβαρντ έχουν τη βαλίτσα τους έτοιμη σε μια γωνιά του δωματίου και εδώ, όπως λένε αρκετοί, θα πρέπει η ελληνική Πολιτεία να αναλογιστεί το βάρος των ευθυνών της. Αν δηλαδή θέλει τα παιδιά της να φύγουν στο εξωτερικό και τη θέση τους να πάρει εισαγόμενο και αμόρφωτο εργατικό δυναμικό. «Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό ούτε συγκυριακό ούτε πολιτικό. Είναι σε μεγάλο βαθμό κοινωνικό και θέμα αξιών και κουλτούρας. Στην Ελλάδα βιώνεις καθημερινά το πρόβλημα της αναξιοκρατίας. Οταν πας να κάνεις ένα βήμα μπροστά, τότε ή ο γείτονας ή ο συνεργάτης, ή ο συνάδελφος θα προσπαθήσει να σου βάλει τρικλοποδιά» είναι η σκληρή πραγματικότητα, όπως την αποτυπώνει και την περιγράφει ο αριστούχος Σταμάτης Χατζηδάκης.
Αρης Μανιατάκης
«Οι καθηγητές εμπνέουν τους φοιτητές»Στο ερώτημα αν τελικώς η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της, οι περισσότεροι από τους νέους που σπούδασαν στο εξωτερικό έχουν μια κοινή συνισταμένη: «Αγαπάω την Ελλάδα, αλλά…». Ο Αρης Μανιατάκης, τελειόφοιτος πολιτικός μηχανικός του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Ξάνθης κ
αι αριστούχος στο οικονομικό τμήμα του Χάρβαρντ (Principles of Finance), είναι κάτι παραπάνω από σαφής: «Αγαπώ πολύ και σέβομαι την Ελλάδα. Θα ήθελα να μείνω στη χώρα μου και με την ατομική προσπάθειά μου να τη στηρίξω στις σημερινές δύσκολες εποχές. Ομως δεν είναι λίγα τα παραδείγματα Ελλήνων που γύρισαν για να συνεισφέρουν στον τόπο τους και εν τέλει η Ελλάδα δεν τους συμπεριφέρθηκε καλά. Πιστεύω ότι πολλοί νέοι έχουν σήμερα την ανησυχία για το κατά πόσο θα βρουν απασχόληση αντάξια των σπουδών τους και για το αν θα δουλέψουν σε ένα αξιοκρατικό περιβάλλον. Μέσα μου και εγώ ταλαντεύομαι ακόμη στο δίλημμα του να μείνω ή όχι».Ακόμη και ο τρόπος με τον οποίο επιλέγονται οι σπουδαστές στα αμερικανικά πανεπιστήμια είναι εντελώς διαφορετικός και πρωτοποριακός, και δεν βασίζεται εξ ολοκλήρου στη βαθμολογία του φοιτητή όπως συμβαίνει σε αρκετά ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. «Στην Αμερική παίζει πολύ σημαντικό ρόλο η προσωπικότητα του φοιτητή, οι δραστηριότητές του και τι το διαφορετικό μπορεί να προσφέρει σε μια κοινωνία. Πέρα απ’ αυτό, η εμπειρία της φοίτησης σε ένα τέτοιο πανεπιστήμιο μπορεί να σου αλλάξει όλη την κοσμοθεωρία. Οι καθηγητές δεν διδάσκουν απλώς, αλλά ταυτόχρονα μπορούν να εμπνεύσουν τους φοιτητές και αυτό είναι πολύ σημαντικό για τη διαμόρφωση της σκέψης και της κουλτούρας» προσθέτει ο κ. Μανιατάκης και συμπληρώνει:
«Αυτό που θα ξεχώριζα στο Χάρβαρντ είναι ο απόλυτος σεβασμός που υπάρχει απέναντι στον φοιτητή και στην προσωπικότητά του. Παρά το γεγονός ότι είναι ένα αρκετά αυστηρό πανεπιστήμιο, κάθε φοιτητής έχει την ελευθερία λόγου μέσα και έξω από το μάθημα, χωρίς να υπάρχει ο φόβος της αυστηρής κριτικής. Ο καλός βαθμός στο Χάρβαρντ δεν είναι μόνο θέμα μελέτης, αποστήθισης και σκληρής δουλειάς. Ο καθένας μπορεί να εκφράσει την άποψή του σε κάποια
ερώτηση, ο καθηγητής θα τη σεβαστεί και θα βαθμολογήσει με βάση το κατά πόσο είναι τεκμηριωμένη. Δεν υπάρχει λοιπόν το περιθώριο της στείρας απομνημόνευσης και του “copy-paste” (αντιγραφή), και γι’ αυτό ο φοιτητής ξέρει ότι η καλή προετοιμασία είναι η βάση για την τεκμηρίωση των απαντήσεών του.Εβελίνα Δασκαλή
«Πραγματικά ισχύει η αξιοκρατία»Ο χρόνος στο Χάρβαρντ κυλάει περίεργα, διαφορετικά, έξω από τα στεγανά της αβάσταχτης καθημερινότητας, όπως δηλώνει η κυρία Εβελίνα Δασκαλή που αρίστευσε στην Οικονομική Ανάπτυξη της Ινδίας/Κίνας, ενώ παράλληλα σπούδασε Στρατηγική Ηλεκτρονικού Εμπορίου: «Ο χρόνος είναι πραγματικά πολύτιμος στο Χάρβαρντ, αν και νιώθεις ότι παύει να κυλά όταν βρίσκεσαι στο Harvard Yard. Το μυαλό πραγματικά παύει να περιορίζεται από στεγανά και ψάχνεις διαρκώς για την απόλυτη ιδέα. Απαιτείται η καταβολή μεγάλης προσπάθειας και η αφιέρωση ωρών μελέτης για την απόκτηση ενός καλού βαθμού και πάνω από όλα για την κατανόηση και την άμεση πρακτική εφαρμογή των θεωριών. Το μυστικό είναι να μπορέσεις να συνδυάσεις τη δημιουργία, την απόκτηση αλλά και τη διατήρηση όλο και μεγαλύτερου κοινωνικού δικτύου, με την προσπάθεια μάθησης και διάκρισης, και να καταφέρεις να εκμεταλλευτείς τον χρόνο σου δημιουργικά. Το Χάρβαρντ προωθεί την έννοια του επιχειρείν. Θέλεις οπωσδήποτε να βάλεις άμεσα σε εφαρμογή αυτά που έχεις μάθει, ωθώντας σε στη διαρκή αναζήτηση νέων ιδεών για τη δημιουργία νέου εταιρικού εγχειρήματος».
Εκείνο που δεν συγχωρείται στο κορυφαίο αμερικανικό πανεπιστήμιο είναι η μετριότητα και η αναβλητικότητα, τονίζει η κυρία Δασκαλή: «Στο Χάρβαρντ συναναστρέφεσαι με τους καλύτερους, σπουδάζοντας και μαθαίνοντας από τους καλύτερους. Εδώ πραγματικά ισχύει η αξιοκρατία. Αν αξίζεις και δουλέψεις σκληρά, τότε θα εντ
αχθείς άμεσα στο σύστημα, αλλιώς το σύστημα σε πετάει έξω από μόνο του. Δεν συγχωρούν τους μέτριους. Οι βασικές απολαβές σπουδάζοντας στο Χάρβαρντ είναι η υψηλού επιπέδου γνώση, η απίστευτη εμπειρία του να ζεις και να δραστηριοποιείσαι καθημερινά στον χώρο του πανεπιστημίου, καθώς και αληθινές και πολύ σημαντικές φιλίες ζωής που δημιουργείς με άτομα από όλον τον κόσμο».Μαρίτα Βλάχου
«Γνώρισα έξυπνους και ξεχωριστούς ανθρώπους»Οσο και αν ακούγεται περίεργο, εκτός από τις υπηρεσίες στον τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης, το κορυφαίο αμερικανικό πανεπιστήμιο ανοίγει κάθε καλοκαίρι τις πόρτες του για μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η 16χρονη Ελληνίδα Μαρίτα Βλάχου είχε την τύχη και την ευκαιρία να παρακολουθήσει τα μαθήματα του Harvard Secondary School Program και ήταν -όπως ομολογεί- μια ανεπανάληπτη εμπειρία: «Παράλληλα με την ακαδημαϊκή πρόοδό μου, μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω έξυπνους και ξεχωριστούς ανθρώπους από όλον τον κόσμο» λέει η 16χρονη Μαρίτα, ενώ ιδιαιτέρως περήφανη εμφανίζεται και η μητέρα της Πέγκυ Δούκα: «Θεωρώ ότι είναι η καλύτερη επένδυση που έχω κάνει ποτέ. Είμαι πολύ περήφανη για την κόρη μου που μπόρεσε να αξιοποιήσει αυτήν την ευκαιρία που της δόθηκε, μια και μπόρεσε να αντεπεξέλθει στο υψηλό επίπεδο των μαθημάτων».
Οσον αφορά το ακαδημαϊκό κομμάτι, οι περισσότεροι σπουδαστές αναγνωρίζουν τον ιδιαίτερο ρόλο που παίζουν οι καθηγητές, οι οποίοι καταφέρνουν να είναι μεταδοτικοί, χωρίς ωστόσο να είναι πιεστικοί ή κουραστικοί. «Κάθε εβδομάδα υπήρχαν διαδραστικά σεμινάρια με θέματα όπως η σωστή διαχείριση του χρόνου, τα οποία είναι πολύ χρήσιμα. Οι μαθητές στο Χάρβαρντ είναι πιο ανοιχτόμυαλοι και ανοιχτοί σε καινούργιες ιδέες. Ξεκινούσαμε πολλές φορές συζητήσεις ακόμη και στην τραπεζαρία με άτομα πο
υ τύχαινε να κάθονται κοντά μας, φτάνοντας σε πολύ ωραία συμπεράσματα, καθώς ο καθένας ήταν απόλυτα ελεύθερος να πει αυτό που πραγματικά πίστευε. Θεωρώ ότι η φοίτησή μου στο Χάρβαρντ με έκανε να ανεξαρτητοποιηθώ, μια και αυτό ήταν και το πνεύμα στο οποίο μας βάζουν οι καθηγητές» συμπληρώνει η μικρή Μαρίτα Βλάχου, η οποία ήδη έβαλε στη βαλίτσα της πολύτιμες εμπειρίες που θα χρειαστεί στο μέλλον, όταν με το καλό θα βγει στην αγορά εργασίας. Η σύγκριση με το επίπεδο σπουδών που προσφέρουν τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι εκ των πραγμάτων αναπόφευκτη, αν και ο κοινός τόπος όλων όσοι πέρασαν από αμερικανικά ιδρύματα είναι μια ευχή: να μπορέσει κάποια στιγμή η ελληνική Πολιτεία να αναμορφώσει τα ελληνικά πανεπιστήμια πάνω στις αρχές της αλήθειας και της αξιοκρατίας, και να σταματήσει επιτέλους αυτή η χώρα να τρώει τα παιδιά της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου