Επιστροφή στη δραχμή;

Μπορεί η σκέψη και μόνο να τρομάζει πολλούς, και άλλους, από την άλλη μεριά, να τους κάνει να το θεωρούν ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Από την άλλη, ποτέ δεν πρέπει να λέμε ποτέ, και αυτό ακριβώς επισημαίνει ένα από τα κορυφαία Think Tanks στον κόσμο, το αμερικάνικο ινστιτούτο Carnegie Endowment. Τί είναι προτιμότερο. Να γίνουμε η επόμενη Λετονία, ή η επόμενη Αργεντινή, μας ρωτά η Carnegie.

Όπως πολύ χαρακτηριστικά αναφέρει η νέα έρευνα του ινστιτούτου, η Ελλάδα θα πρέπει να το σκεφτεί πολύ καλά προτού δεχθεί βοήθεια από την Ε.Ε ή το ΔΝΤ. Όπως τονίζει, η τελευταία χώρα που διασώθηκε από την Ε.Ε ήταν η Λετονία το 2007. Αν και η χώρα έλαβε συνολική βοήθεια που άγγιζε το 43% του ΑΕΠ της, δεν κατάφερε ποτέ να ανακάμψει από την βαθιά ύφεση και ακόμη, μάλιστα, αντιμετωπίζει σοβαρότατο πρόβλημα ανεργίας και συρρίκνωσης του ΑΕΠ.

Από την άλλη μεριά, η Ελλάδα αντί να γίνει η επόμενη Λετονία, ίσως θα πρέπει να σκεφτεί να πάρει και πάλι τον έλεγχο ενός δικού της νομίσματος και να εγκαταλείψει το ευρώ. Όπως σημειώνει η Carnegie και ο διευθυντής των οικονομικών θεμάτων του ινστιτούτου, κ. Uri Dadush, το έκανε και η Αργεντινή και δούλεψε μία χαρά.

Αν και η Αργεντινή πλήρωσε ένα πολύ βαρύ αντίτιμο για την υποτίμηση και την κήρυξη στάσης πληρωμών, η ανταγωνιστικότητά της επανήλθε ταχύτατα και το ίδιο έκανε και η οικονομική ανάκαμψη. Οι εξαγωγές της αυξήθηκαν κατά 15% το 2003 και κατά 17% το 2004, ενώ το ΑΕΠ της βρέθηκε στο 8,8% το 2003 και στο 9% το 2004. Με λίγα λόγια, επέστρεψε στην κορυφή της οικονομικής ανάπτυξης που είχε πριν την κρίση της, και μάλιστα μέσα σε μόλις 10 τρίμηνα.

Αντίθετα, μπορεί ο λογαριασμός τρεχουσών συναλλαγών της Λετονίας να σημειώνει πλεόνασμα τώρα, αυτό ήρθε μέσω της πτώσης της ζήτησης και όχι μέσω της ανάπτυξης των εξαγωγών. Από τα τέλη του 2007, οι εισαγωγές έχουν μειωθεί κατά 41%, και οι εξαγωγές κατά 14%!

Η Λετονία παραμένει φυλακισμένη στην ύφεση, με το ΔΝΤ να εκτιμά ότι το ΑΕΠ της θα συρρικνωθεί κατά 4% το 2010, και θα ακολουθήσει αναιμική ανάπτυξη της τάξης του 1,5% το 2011. Εκτός από ένα τεράστιο ιδιωτικό χρέος, η Λετονία έχει τώρα και ένα τεράστιο βάρος εξωτερικού δημόσιου χρέους να πληρώσει στο ΔΝΤ και την Ε.Ε.

Όπως λοιπόν πολύ χαρακτηριστικά τονίζει η Carnegie, εάν η Ελλάδα εγκαταλείψει το ευρώ και κηρύξει στάση πληρωμών, αν και θα είναι μία εξαιρετικά επίπονη διαδικασία, θα κοστίσει πολύ λιγότερο στη χώρα, εάν η δημοσιονομική της προσαρμογή δεν είναι επιτυχής.

Η υποτίμηση και η κήρυξη στάσης πληρωμών θα μεταφέρουν το βάρος στους ξένους πιστωτές, θα αποφευχθεί η περαιτέρω αύξηση του χρέους λόγω της διάσωσης, και θα δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για επιστροφή στην ανάπτυξη, πολύ πιο γρήγορα από ότι θα το κάνουν οι πολιτικές αυστηρών μέτρων και προσαρμογής.

Ελευθερία Κούρταλη