Επιστολή της Παγκόσμιας Συντονιστικής Επιτροπής Βορειοηπειρωτικού Αγώνα (ΠΣΕΒΑ)

Η Αλβανία, η ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελληνική Εθνική Μειονότητα

Προς τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Χοσέ Μανουέλ Μπαρόζο
Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε
Όπως γνωρίζουμε, οι βασικές αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αρχές τις οποίες (θα) πρέπει να σέβονται τα κράτη –μέλη και όσα κράτη επιθυμούν να ενταχθούν, είναι ο σεβασμός της ανθρώπινης ζωής, και η μη προώθηση εθνικιστικών διεκδικήσεων.
Τα κριτήρια τα οποία θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) για τις υποψήφιες χώρες, περιλαμβάνουν ζητήματα μεταχείρισης των μειονοτήτων, της εξάλειψης των διακρίσεων εις βάρος τους και για να ενταχθεί ένα υποψήφιο κράτος στην ΕΕ πρέπει να εκπληρώσει όλες τις προϋποθέσεις.
Σε ότι αφορά την Αλβανία, κατά την διάρκεια της συνάντησης της Ε.Ε. με την Αλβανία (Τίρανα, 13.1.2003), η Ε.Ε. κάλεσε την Αλβανία να αναλάβει με υπευθυνότητα την εκπλήρωση όλων των όρων αιρεσιμότητας, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και ο πλήρης σεβασμός και προστασία των δικαιωμάτων της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας.
Το ίδιο επιβεβαιώθηκε και στην «Ατζέντα της Θεσσαλονίκης για τα Δυτικά Βαλκάνια: Πορεία προς την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση» (Θεσσαλονίκη, Ιούνιος 2003), όσο και στην υπογραφή της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης της έναρξης ουσιαστικά των διαδικασιών ένταξης της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ιούνιος 2006).
Ταυτόχρονα η ΕΕ θέτει όρους για την ένταξη μία χώρας το σεβασμό των συνόρων και την εξάλειψη των εθνικιστικών κινήσεων που θέτουν σε κίνδυνο την σταθερότητα.
Στην πραγματικότητα όμως η Αλβανία, παρότι συμφώνησε να υλοποιήσει μία σειρά από δεσμεύσεις για να προχωρήσει η ένταξιακή της πορεία, αυτή αντίθετα προσπαθεί να δημιουργεί καθημερινά εμπόδια για την ελληνική μειονότητα.
Ενδεικτικά και μόνο σας αναφέρουμε τα εξής:
-Αίσθημα ανασφάλειας με πιο πρόσφατο παράδειγμα τη δολοφονία του Έλληνα Αριστοτέλη Γκούμα στη Χιμάρα.
Η δολοφονία αποτελεί μία ύβρη προς την ανθρώπινη ζωή και προς την παρουσία της αυτόχθονης ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία. Αποτελεί μία πρόκληση προς τα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα, πρόκληση η οποία επαναφέρει στη μνήμη μας εποχές, που όλοι θέλουμε να ξεχάσουμε. Τότε που η ανθρώπινη ύπαρξη, η ελληνική ύπαρξη ήταν ανεπιθύμητη στην Αλβανία θα έπρεπε να εξαφανισθεί. Οι χιλιάδες δολοφονημένοι, οι ακόμη περισσότεροι διωχθέντες και φυλακισμένοι στην περίοδο του Ενβέρ Χότζα, είναι μία σκληρή πραγματικότητα, την οποία όλοι θέλουν να λησμονήσουν. Η δολοφονία όμως στη Χιμάρα τα επαναφέρει όλα.
Στη Χιμάρα και όπου ζει ο ελληνικός πληθυσμός στην Αλβανία εδώ και πολλές δεκαετίες παραβιάζεται κάθε αρχή δικαίου και προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Δεν υπάρχει ελευθερία και ο εθνικισμός και ο ρατσισμός είναι καθημερινότητα. Τα παραδείγματα πολλά και μάλιστα πολλές φορές η επίθεση στην ελληνική μειονότητα έχει υποστήριξη από το αλβανικό κράτος.

Ελληνικές περιουσίες
Η ελληνική μειονότητα στην ιστορική της διαδρομή υπήρξε μόνιμος στόχος του αλβανικού εθνικισμού. Με την κατάρρευση του ολοκληρωτικού καθεστώτος στις αρχές της δεκαετίας του 1990, πολλοί Έλληνες της Αλβανίας, μετανάστευσαν στη μεγάλη τους πλειονότητα στην Ελλάδα εγκαταλείποντας πίσω τους τις περιουσίες τις οποίες αγόρασαν ή καταπάτησαν Αλβανοί που κατέφθασαν από τον Βορρά αναζητώντας καλύτερη τύχη στα εύφορα παράλια.
Ο στόχος είναι προφανής: Να υφαρπάξουν οι Αλβανοί ή και το ίδιο το κράτος τις περιουσίες τους, όπου με αμφιβόλου γνησιότητας έγγραφα διεκδικούν περιουσίες οι οποίες είναι γνωστό στις τοπικές κοινωνίες ότι ήταν ιδιοκτησίες Ελλήνων και επομένως ανήκουν δικαιωματικά στους απογόνους τους.
Οι καταπατήσεις γης Ελλήνων που έχουν μεταναστεύσει, συνοδεύονται με εκβιασμούς και απειλές, ώστε να αναγκαστούν να τους παραχωρήσουν οικόπεδα και κτίσματα. Μάλιστα εμπλέκεται σε παράνομες δραστηριότητες και το ίδιο το κράτος, το οποίο επιχειρεί να ελέγξει περιουσίες της Εκκλησίας ή και των κοινοτήτων που είχε κρατικοποιήσει το καθεστώς του Χότζα.
Όλα αυτά έχουν στόχο την εκδίωξή τους από τις πατρογονικές τους εστίες και τον αφελληνισμό των περιοχών που ζει η ελληνική μειονότητα.
-Ενέργειες του αλβανικού κράτους που υπονομεύουν την παρουσία της ελληνικής μειονότητας.
Αναφέρουμε τον αυθαίρετο γεωγραφικό περιορισμό της μειονότητας, τη στατιστική γενοκτονία, τη βίαιη εθνολογική αλλοίωση των ελληνικών χωριών, την εκδίωξη Ελλήνων από τη αποκαλούμενη «μειονοτική περιοχή», τον πολιτιστικό αφελληνισμό, καταπίεση και τις πολιτικές αφομοίωσης, συνεχή προσπάθεια να περιορισθεί η εκπροσώπηση της Ελλήνων συνεχείς παρεμβάσεις για την ελεύθερη χρήση της ελληνικής γλώσσας.
-Εθνικισμός που αμφισβητεί την αυτοχθονία της ελληνικής μειονότητας και σύνορα με την Ελλάδα και
Σύμφωνα με τη νέα έκδοση του Αλβανικού Εγκυκλοπαιδικού Λεξικού, που κυκλοφόρησε πρόσφατα η Ακαδημία Επιστημών των Τιράνων, με κρατική χρηματοδότηση, θεωρούνται αλβανικά εθνικά εδάφη, ελληνικές πόλεις όπως τα Ιωάννινα, η Ηγουμενίτσα, η Άρτα και η Πρέβεζα …
Επίσης οι Έλληνες θεωρούνται «έποικοι» στην περιοχή, από τα χρόνια της τουρκοκρατίας, αφού σύμφωνα με τους συντάκτες του Εγκυκλοπαιδικού Λεξικού «βρέθηκαν εκεί για να εργαστούν στα τσιφλίκια των μπέηδων..».
Επίσης με αφορμή το ανύπαρκτο ζήτημα των Τσάμηδων, των απογόνων των συνεργατών των δυνάμεων κατοχής στην Ελλάδα, οργανώσεις οι οποίες πολλές φορές ενισχύονται από το κράτος προβαίνουν σε εθνικιστικές κινήσεις.
Ήδη στο αλβανικό Κοινοβούλιο οι εθνικιστές Τσάμηδες εκπροσωπούνται με δύο βουλευτές ενώ ισάριθμα κόμματα οργανώνουν εθνικιστικές εκδηλώσεις.
Η προπαγάνδα κερδίζει έδαφος σε μια κοινωνία η οποία παραδοσιακά διακατέχεται από προκαταλήψεις και στερεότυπα απέναντι στους Έλληνες.

Αξιότιμε κύριε πρόεδρε
Για όλα τα παραπάνω καλούμε την Ευρωπαϊκή Ένωση να λάβει μέτρα, ώστε η Αλβανία να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της ως μέλος προς ένταξη.
Επίσης προτείνουμε η Ευρωπαϊκή Ένωση να πιέσει την Αλβανία να προβεί, όπως έχει υποχρέωση:
-Στην τοποθέτηση δημοσίων πινακίδων στην ελληνική γλώσσα. Αυτό αποτελεί και υποχρέωση της Αλβανίας με βάση τη Σύμβαση - Πλαίσιο για τις μειονότητες που έχει υπογράψει. Η τοποθέτηση των πινακίδων θα αποτελεί και ένα επίσημο μήνυμα προς όλους τους επισκέπτες της Αλβανίας, ότι στην περιοχή κατοικούν πολίτες που ανήκουν στην Ελληνική Εθνική Μειονότητα.
-Στην κατάργηση των μειονοτικών περιοχών αφού η αλβανική πρακτική αυθαίρετου διαχωρισμού μεταξύ «αναγνωρισμένων μειονοτικών ζωνών» και άλλων περιοχών, αμιγώς ελληνικών, όπως π.χ. η Χιμάρα, η Κορυτσά και η Πρεμετή είναι ένα θέμα που παραπέμπει στους διαχωρισμούς της εποχής Χότζα.
-Στην εισαγωγή της ελληνικής γλώσσας στη δημόσια διοίκηση: Η αλβανική διοίκηση όταν απευθύνεται στην Ελληνική Εθνική Μειονότητα θα πρέπει να χρησιμοποιεί στα έγγραφά της την ελληνική γλώσσα. Καμία διοικητική ή δικαστική πράξη που αφορά σε κατοίκους δεν θα εκτελείται εάν δεν είναι γραμμένη στην ελληνική γλώσσα.
-Στη δημιουργία γραφείου προστασίας της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας: Λόγω του αυξημένου αριθμού περιστατικών βίας διαβίωσης της ελληνικής μειονότητας ζητάμε τη δημιουργία γραφείου προστασίας της μειονότητας.
-Στο δικαίωμα της διδασκαλίας, εκπαίδευσης και διαπαιδαγώγησης στη μητρική γλώσσα σε όλα τα επίπεδα και βαθμούς της παιδείας, εκεί όπου τα μέλη της εθνικής ελληνικής μειονότητας αποτελούν την πλειοψηφία ή ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού, η απρόσκοπτη χρήση εκμάθηση της μητρικής γλώσσας, το δικαίωμα της διαφύλαξης της πολιτιστικής κληρονομιάς, η επιστροφή των περιουσιών, η ελεύθερη άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων, η ελεύθερη ίδρυση και συμμετοχή σε κάθε είδους πολιτικό σχηματισμό, το δικαίωμα εγγύησης της συμμετοχής των Ελλήνων σε όλα τα επίπεδα και τομείς της εξουσίας, η εθνική ταυτότητα να καθορίζεται βάσει της ελεύθερης δήλωσης κάθε πολίτη, τη στιγμή κάθε απογραφής.

Αξιότιμε κύριε πρόεδρε
Εμείς πιστεύουμε ότι η ένταξη της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί για την ελληνική μειονότητα την καλύτερη λύση όσον αφορά τον σεβασμό των δικαιωμάτων της, αφού εάν επικρατήσουν ευρωπαϊκές πρακτικές, ευρωπαϊκή νοοτροπία και ευρωπαϊκές αρχές, τότε τα μέλη της ελληνικής εθνικής μειονότητας θα έχουν εγγυημένη την εφαρμογή και το σεβασμό των δικαιωμάτων τους και θα νοιώσουν ισότιμα μέλη αυτής της κοινωνίας. Ταυτόχρονα όμως εκδηλώνουμε και τις επιφυλάξεις της για τις πραγματικές προθέσεις των αλβανικών αρχών προς την κατεύθυνση αυτή. Πιστεύουμε ότι οι αλβανικές αρχές δημιουργούν προϋποθέσεις συνέχισης της ίδιας μέχρι τώρα πολιτικής ως προς την ελληνική μειονότητα, δημογραφική και εθνική, παρά το γεγονός ότι τα δικαιώματά της (γενικό και ειδικό πλαίσιο ) έχουν κατοχυρωθεί από διεθνείς συμβάσεις, τις οποίες έχει κυρώσει η Αλβανία (ΟΗΕ, Συμβούλιο της Ευρώπης, Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, Ευρωπαϊκή Ένωση)
Τέλος, η πορεία της Αλβανίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση περνάει μέσα από τον σεβασμό των ανθρωπίνων, πολιτικών, πολιτιστικών, θρησκευτικών, περιουσιακών και εκπαιδευτικών δικαιωμάτων των Ελλήνων της Αλβανίας, για οποιαδήποτε πρόσθετη πληροφορία και διευκρίνιση παραμένουμε στη διάθεσή σας και ευχόμαστε η ένταξη της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση να αποτελέσει αρχή για μία καλύτερη διαβίωση της ελληνικής μειονότητας και την εξαφάνιση των εθνικιστικών κινήσεων στην περιοχή.

Μιχάλης Σέρβος, Υπεύθυνος Γραφείου τύπου - 29 Aυγ. 2010